5 تملیک بزرگ تاریخ

تملیک کسب و کاری مترقی توسط شرکتی دیگر اتفاق رایجی در دنیای شرکت‌ها است. چنین تملیک‌هایی که گاهاً تصاحب نامیده می‌شوند معمولاً بخشی از استراتژی رشد یک شرکت هستند و به دلایل مختلفی انجام می‌شوند. در این مقاله به بررسی ۵ تملیک بزرگ تاریخ می‌پردازیم.

دلایل شرکت خریدار از تملیک می‌تواند برنامه‌ریزی برای تنوع بخشیدن به یک بخش یا خط محصول جدید، تلاش برای کسب سهم بازار و گسترش محدوده جغرافیایی خودش، کاهش رقابت و یا استفاده از حق اختراع یا مجوزهای متعلق به شرکت هدف باشد. چنین تملیک‌های در سطوح داخلی و جهانی رخ می‌دهند. در پنج مورد از گران‌ترین تملیک‌های تاریخ را فهرست کرده‌ایم.

نکات کلیدی

• تملیک یا تصاحب شرکتی توسط شرکتی دیگر، استراتژی کلیدی برخی کسب‌وکارها برای رشد و افزایش سودآوری است.
• ارزش برخی تملیک‌ها در تاریخ بیش‌از 100 میلیارد دلار بوده است.
• گران‌ترین تملیک ثبت شده مربوط به سال 2000 و تملیک غول مخابرات آلمان یعنی مانسمان ای‌جی[1] توسط شرکت مخابرات بریتانیایی یعنی وودافون گروپ[2] به مبلغ 180.9 میلیارد دلار بوده است.

5 تملیک بزرگ تاریخ

تملیک مانسمان ای‌جی توسط ودافون

شرکت مخابراتی چندملیتی بریتانیایی ودافون گروپ (VOD) سال 1999 تصمیم گرفت غول مخابراتی آلمان مانسمان ای‌جی را بخرد. تلاش طولانی‌مدت ایرتاچ PLC وودافون[3] سرانجام فوریه 2000 نتیجه داد و مانسمان پیشنهاد خرید 180.95 میلیارد دلاری ودافون را پذیرفت و بزرگ‌ترین معامله ادغام و تملیک تاریخ رقم خورد.

با شتاب و اوج بازار موبایل در سرتاسر جهان انتظار می‌رفت که این ادغام گران‌قیمت چشم‌انداز جهانی مخابرات را تغییر دهد، ولی این معامله شکست خورد و ودافون متحمل میلیاردها دلار خسارت شد.

تملیک تایم وارنر توسط امریکن آنلاین

دومین ادغام گران‌قیمت تاریخ، ادغام 165 میلیارد دلاری امریکن آنلاین (AOL) و شرکت تایم وارنر[4] است. این ادغام مربوط به دوران اوج دات‌کام در سال 2000 است، یعنی وقتی که ارائه‌دهنده موفق اینترنتی AOL پیشنهادی برای تصاحب مجموعه رسانه‌های جمعی تایم وارنر ارائه کرد. AOL در آن زمان سهم بازار گسترده‌ای داشت و سعی داشت با بهره‌گیری از تسلط تایم وارنر در انتشارات، سرگرمی و اخبار سهمش را هر چه بیشتر گسترش بدهد.

بااین‌حال، هم‌افزایی مورد انتظار از ادغام هرگز به‌طور کامل محقق نشد. دو شرکت سبک مدیریت و فرهنگی متفاوتی داشتند و این تفاوت با ترکیدن حباب دات‌کام و رکود متعاقب آن تشدید شد و درنتیجه ارزش سهام AOL به‌شدت کاهش یافت.

در نهایت، AOL و تایم وارنر از هم جدا شدند و فعالیت مستقلی را در پیش گرفتند.

تملیک واریزن وایرلس فرام وودافون توسط واریزن کامنیوکیشن[5]

تملیک واریزن وایرلس (یک بازیگر مسلط در بازار خدمات بی‌سیم ایالات‌متحده) توسط واریزن کامنیوکیشن (یک شرکت مخابراتی چندملیتی پیشرو آمریکایی) به ارزش 130 میلیارد دلار در سال 2013 سومین تملیک بزرگ تاریخ است.

ورایزن وایرلس سال 1999 از ادغام شرکت وودافونز ایرتاچ با بخش موبایل بل آتلانتیک[6] به وجود آمد.

واریزن کامنیوکیشن کنترل کامل شرکت بریتانیایی واریزن وایرلس را در دست گرفت که منجر به پایان دوره 14 ساله وودافون در بازار مخابرات ایالات‌متحده آمریکا شد. این معامله منجر به سودهای بادآورده‌ای برای سرمایه‌گذاران وودافون (معادل 54.3 میلیارد پوند یا حدود 87 میلیارد دلار) شد.

تملیک دوپونت توسط داوکمیکال[7]

این دو شرکت دسامبر 2015 اعلام کردند می‌خواهند طی قراردادی به ارزش 130 میلیارد دلار با هم ادغام شوند.

شرکت‌ ادغامی با نام داودوپونت سپتامبر 2017 شامل سه بخش کشاورزی، علم مواد و محصولات تخصصی تشکیل شد.

بااین‌حال، قصد شرکت تولیدی هرگز دوام این ادغام نبود، بلکه می‌خواستند به دو شرکت مجزای متفاوت تبدیل شوند. داودوپونت سال 2019 به سه شرکت مجزا به نام‌های داو کمیکال، دوپونت و کورتوا[8] تقسیم شد. داو کمیکال شرکت کالاهای شیمیایی و دوپونت تولیدکننده مواد شیمیایی تخصصی است. کورتوا شرکتی کشاورزی است که بذر و مواد شیمیایی کشاورزی تولید می‌کند.

تملیک اس‌ای‌بی‌میلر توسط انهایزر-بوش این‌بو[9]

بزرگ‌ترین آبجوساز جهان سال 2016رقیبش طی ادغامی به ارزش تقریبی 104 میلیارد دلار به دست آورد.

انهایزر-بوش این‌بو[10] (سازنده برندهایی نظیر کرونا[11]، استلا ارتویس[12]، و بودویزر[13]) شرکت اس‌ای‌بی‌میلر مستقر در لندن (سازنده برندهایی مانند فوسترز[14]، کستل لارجر[15] و ردز[16]) را تصاحب کرد.

یکی از اهداف ادغام ایجاد شرکتی بود که پتانسیل رشد قوی و توان رقابتی موثری در بازارهای نوظهور داشته باشد. طبق گفته مدیریت شرکت، آمریکای لاتین و آفریقا فرصت‌هایی برای ساخت شرکت آبجوسازی در مناطقی که به سرعت در حال رشد و گسترش هستند دارند تا بتوانند درآمد و سهمشان از بازار را افزایش دهند.

نکته پایانی

اگرچه تملیک در دنیای شرکت‌ها رایج است، ولی لزوما همه آن‌ها منجر به موفقیت نمی‌شوند. اکثر آن‌ها طی دوران گاوی اقتصاد یا بخشی از صنعتی خاص با انتظار موفقیت انجام می‌شوند. بااین‌حال، شکست در معاملاتی که به نادرستی اجرا شده باشند اجتناب‌ناپذیر است. برخی از بزرگ‌ترین فاجعه‌ها در تاریخ ادغام و تملیک ناشی از عوامل متعددی است که ممکن است تحت کنترل مستقیم نهادهای درگیر باشند یا نباشند. برخی از این عوامل مانند مشکلات فرهنگی ادغام دو شرکت داخلی‌اند و برخی دیگر مانند شرایط کلی اقتصاد و مسائل ژئوپلیتیکی مشکلاتی در سطح کلان هستند.

[1] Mannesmann AG

[2] Vodafone Group (VOD)

[3] AirTouch PLC

[4] Time Warner

[5] Verizon Communications

[6] Bell Atlantic

[7] Dow Chemical Acquires DuPont

[8] Corteva

[9]Anheuser-Busch InBev Acquires SABMiller

[10] Anheuser-Busch InBev (BUD)

[11] Corona

[12] Budweiser

[13] Stella Artois

[14] Fosters

[15] Castle Lager

[16] Redd’s

برای مطالعه سایر مقالات درباره‌ی ادغام و تملیک به صفحه همه چیز درباره‎‌ی ادغام و تملیک مراجعه نمایید.