براتگیر (Drawee)
28 فروردین 1402
دقیقه
آخرین بهروزرسانی: 3 خرداد 1402
در این مقاله از سری مقالات واژگان ادغام و تملیک به بررسی برات گیر یا Drawee میپردازیم.
براتگیر چیست؟
براتگیر در معاملات، شخص یا نهادی است که برایش صورتحساب یا چکی صادر میشود. براتگیر نهاد یا شخصی است که قبض به نامش صادر و دستور پرداخت برایش ارسال میشود. هنگام ارائه چک (برات) براتگیر معمولاً یک بانکدار است.
شخص یا نهاد تنظیمکننده صورتحساب بهعنوان صادرکننده و شخص یا نهادی تحویلگیرنده صورتحساب بهعنوان گیرنده شناخته میشوند. آنها دریافتکننده پرداختی یا فردی هستند که صورتحساب توسط آنها قابل پرداخت باشد.
جمعبندی
- براتگیر نهاد یا شخصی است که صورتحساب به نامش صادر و دستور پرداخت به او داده میشود.
- هنگام ارائه چک (برات) براتگیر معمولاً یک بانکدار است.
- براتگیر در تراکنشهای مالی معمولاً یک واسطه است. هدف اصلی براتگیر هدایت وجوه از حساب پرداختکننده (که بهعنوان سپردهگذار نیز شناخته میشود) بهحساب گیرنده وجوه، که احتمالاً شخصی حقیقی است، است.
کارکردهای براتگیر
براتگیر در معاملات مالی معمولاً یک واسط است و هدف اصلی او هدایت وجوه از حساب پرداختکننده (که بهعنوان کشنده یا سپردهگذار نیز شناخته میشود) بهحساب گیرنده (که ممکن است شخصی حقیقی باشد) است.
براتگیر در بیشتر موارد یک موسسه مالی است. در چنین شرایطی، براتگیر وجوه را از پرداختکننده در حسابی تحت مدیریت خود نگهداری میکند که اغلب یک حساب سپرده است. این امر، عملکردی رایج برای بانکهای تجاری است. بانک وجوهی را از حساب پرداختکننده یا سپردهگذار برای ایفای تعهدات مالی مندرج در چک میگیرند.
نهادهای دیگری نیز به غیر از بانکها از جمله شرکتهای حواله و شرکتهای ارائه کننده خدمات چک میتوانند براتگیر باشند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که واحدها ممکن است برای تسهیل و پردازش تراکنش تا تکمیل، به هزینههای پردازش نیاز داشته باشند. حوالهها معمولاً بهعنوان برات (نقش براتگیر) عمل میکنند. در چنین معاملهای، برات به گیرنده ارائه میشود و توسط نهادی که وجوه را از سپردهگذار یا پرداختکننده دریافت میکند، تجلیل میشود.
براتگیر – مثالی از صورتحساب بورس
آشنایی با عملکرد فرآیند
مثال زیر کارکرد یک براتگیر را توضیح میدهد.
مری در شرکت ABC کار میکند. این شرکت 25 ام هر ماه حقوق کارکنانش را پرداخت میکند. کارمندان (از جمله مری) حقوق خود را از طریق چک دریافت میکنند. با فرض اینکه امروز 25 ژانویه باشد، مری چک حقوقش را دریافت میکند و آن را به بانک خود ارائه میکند تا چک را نقد کند. بانک مری طبق رقم مندرج در چک، وجوهی را از حساب بانکی شرکت بهحساب مری واریز میکند. در نتیجه، بانک وجوه را از حساب شرکت ABC کسر میکند و مستقیماً بهحساب مری واریز میکند.
در این سناریو، شرکت ABC به بانک دستور داده است که از حساب خود وجوه را برداشت کند و آن وجوه را بهحساب مری واریز کند. در این مثال، بانک براتگیر، شرکت ABC برات پرداز، و مری دریافتکننده وجه است.
ازاینپس، صاحب حسابی که قرار است وجوه از حسابش کسر شود برات پرداز، بانک یا مؤسسهای که وجوه را انتقال میدهد براتگیر و شخصی که وجه را دریافت میکند دریافتکننده نامیده میشوند.
مثالهای دیگری از براتگیر
دقت کنید که براتگیر همیشه یک موسسه مالی یا بانکی نیست. یک مثال رایج دیگر استفاده از بن خرید است. فرض کنید سازندهای وجود دارد که بن خرید را بین افراد یا نهادها توزیع میکند. دارنده بن خرید تصمیم میگیرد از آن طی معامله استفاده کند. فروشگاه یا مغازهای که بن خرید را دریافت میکند میتوان براتگیر در نظر گرفت.
هرچند از بن خرید برای تخفیف استفاده میشود، این معامله لزوماً نیازی به انتقال فیزیکی وجوه ندارد، یعنی هیچ وجه نقدی مستقیماً به مشتری تحویل داده نمیشود یا بن خرید تبدیل به پول نقد نمیشود. البته با وضع قوانین مناسب میتوان بن خرید را به پول نقد تبدیل کرد.
برای مطالعه سایر واژگان ادغام و تملیک به صفحه واژه نامه ادغام و تملیک مراجعه نمایید.