آخرین به‌روزرسانی: 18 بهمن 1401

اوراق بهادار هیبریدی

مشخصات کلیدی

در این بخش به مشخصه‌های کلیدی اوراق بهادار هیبریدی نگاهی می‌اندازیم:

– درآمد

– قابلیت تبدیل به وجه به نقد، سهام یا هر دو

– تشریح ریسک آن ها

پیش از سرمایه گذاری در یک ورقه بهادار هیبرید ، باید مشخصه‌های آن را خوب بشناسید.

• درآمد – چگونه تعیین و چه زمان پرداخت می‌شود؟ آیا معاف از مالیات است یا خیر؟ آیا جمع شونده است یا غیر جمع شونده؟
• خروج از سرمایه‌ گذاری – گزینه‌های خروج‌ کدام است؟ در چه زمانی می‌توان اوراق را بازخرید یا تبدیل کرد؟
• رتبه بندی و ریسک – اگر ناشر‌ اوراق بهادار هیبرید به دردسر مالی بیفتد، در هنگام تسویه شما در بین بستانکاران و سرمایه‌گذاران چه رتبه ای خواهید داشت؟
• رویدادهای غیر مترقبه یا مقرر شده – آیا اوراق بهادار هیبرید اجازه‌ی تغییر شرایط انتشار، تحت شرایط خاص را دارد. این تغییرات کدامند و احتمال وقوع آن ها چقدر است؟ اگر برای ناشر مشکل مالی مهمی رخ دهد آیا سرمایه گذاری‌تان تسویه یا ملغی شده خواهد شد؟

هیبرید چیست؟

«هیبرید» واژه ای (اصطلاحی فراگیر) برای سبدی از محصولات است که موارد زیر شامل می‌‌شود:

• سهام ممتاز
• اسناد قرضه ی سرمایه در گردش
• اسناد و اوراق قرضه‌ی قابل تبدیل
• اسناد و اوراق قرضه ی بدون اولویت

در این نوشتار از اصطلاح هیبریدها برای پوشش این گروه از محصولات استفاده می‌کنیم. این بازاری است در حال تکامل، در نتیجه محصولات دیگری با نام‌های جدیدی وجود خواهند داشت که در این جا به آنها نمی پردازیم.

درآمد

بسیاری از هیبریدها به عنوان اوراق درآمدی دسته بندی می‌شوند. آن‌ها عموما به خاطر درآمدشان خریداری می‌شوند.

بررسی اجمالی فهرستی از هیبریدها و مقایسه‌ی بازده منتشره ی آنها کار ساده‌ای است اما، این تنها بخش داستان نیست. بررسی ها به شما نمی‌گوید آیا  توزیع سود حاصل از سرمایه گذاری:

• معاف از مالیات است یا غیر معاف
• ثابت است یا شناور
• ماهیانه، سه ماهه، شش ماهه یا سالیانه پرداخت می‌شود یا خیر.

همچنین میزان بازدهی، اطلاعی در رابطه با سایر مشخصه‌های هیبریدها که می‌توانند بر ارزش و ریسک آن تاثیر بگذارند به دست نمی‌دهد.

انواع مختلف توزیع‌ سود

سهام ممتاز عموماً سود سهام دریافت می‌کند، که می‌تواند معاف یا مشمول مالیات باشد.

اوراق قرضه ی سرمایه در گردش،  معمولا توزیع سود دارد، که آن‌ هم می‌تواند معاف یا غیر معاف از مالیات باشند.

سایر انواع هیبریدها معمولا بهره پرداخت می‌کنند و معاف از مالیات نیستند.

کلیه ی انواع پرداخت سود، عموماً به عنوان درصدی از ارزش اسمی هیبریدها در نظر گرفته می‌شوند.

توزیع‌ نرخ ثابت در مقایسه با نرخ شناور

اگر هیبرید شما دارای نرخی ثابت است، دریافتی شما تغییر نخواهد کرد و درصد ثابتی از ارزش اسمی هیبرید را به عنوان سود دریافت خواهید کرد.

اگر هیبریدتان دارای نرخ شناور است، دریافتی شما همزمان با تغییرات نرخ بهره‌ی معیار، تغییر خواهد کرد. نرخ‌های شناور معمولا به این صورت بیان می‌شوند: نرخ معیار + حاشیه‌ی سود (مثلا نرخ سواپ حواله‌ی بانکی (BBSW) + ۳٪)

در مورد هیبرید با نرخ شناور اگر نرخ بهره‌ی مبنا افزایش پیدا کند، درآمد نیز بالا خواهد رفت. اما، اگر نرخ مبنا افت کند، درآمد نیز کاهش خواهد یافت.

ارزیابی بازدهی

کسانی که تجربه‌ی سرمایه‌گذاری در سهام دارند با استفاده‌ی از نسبت P.E. (ضریب قیمت به سود هر سهم) یا بازده سود سهام جهت مقایسه‌ی سهام شرکت ها آشنا هستند. هنگام ارزیابی اوراق قرضه، بازده در سررسید می‌تواند جهت مقایسه‌ی بازده در ابزارهای مختلف استفاده شود.

در رابطه با هیبریدها نمی‌توانید برای مقایسه‌ی ارزش‌ آنها، به یک روش ارزیابی تکیه داشته باشید. ملاحظاتی مانند شرایط ریسک، تاریخ سررسید، بازده‌ نرخ ثابت در مقایسه با نرخ شناور و حقوق تبدیل، کار را پیچیده‌تر می‌کند. کارگزاران سهام که در این زمینه صاحب دانش و آگاهی هستند می‌توانند هنگام بررسی کمکی موثر باشند.

سودهای معاف از مالیات

بعضی از سود های توزیعی هیبریدها مانند سودهای نقدی پرداختی، ممکن است معاف از مالیات باشند. اعتبار معاف از مالیات به درآمد مشمول مالیات اضافه می‌شود، در حقیقت می توانید اعتباری را به دست آورید که به کاهش مالیات پرداختی‌شما کمک ‌کند.

نرخ توزیع ناخالص یا منتشره‌ی یک هیبرید که سودهای معاف از مالیات پرداخت می‌کند، عموما هم شامل مبلغی است که به صورت نقد دریافت می‌کنید، هم شامل اعتباری است که معاف از مالیات می شوید. بنابراین مبلغی که نقداً دریافت می‌کنید از نرخ اسمی منتشره کمتر خواهد بود.

متقابلا سود نقدی پرداختی در یک سهام عادی که معمولا به صورت نرخ پرداخت سود بیان می‌شود، فاقد هرگونه اعتبار معاف از مالیات است.

چه مقدار نقد به دست می‌آورم؟

اگر میزان ناخالص توزیع سود یک هیبرید را معاف از مالیات بدانید ، محاسبه‌ی پرداخت های نقدی ساده خواهد بود.

اگر در شرکتی با مالیات 30 درصد، توزیعی به طور کامل از مالیات معاف باشد:

• پرداخت نقدی برابر است با توزیع ناخالص × ۷۰٪
• اعتبار معاف از مالیات برابر است با توزیع ناخالص × ۳۰٪

اگر میزان وجه نقد دریافتی‌ شما از سود ناخالص تقسیمی کمتر باشد، اعتبار معافیت از مالیات می‌تواند با مالیات پرداختنی درآمدها‌ تهاتر شود.

اگر ناشر درتوزیع سود نکول کند چه اتفاقی می‌افتد؟

پیامدهای نکول به این بستگی دارد که آیا پرداخت‌ها «انباشت» می شوند یا خیر. امیدنامه هیبرید حاوی این اطلاعات خواهد بود.

اگر توزیع‌ها انباشت شوند، ناشر باید مبالغ نکول شده را به پرداخت‌های آتی اضافه کند. به عبارت دیگر،  مبالغ نکول شده تا زمانی که پرداخت شوند، انباشته می‌شوند.  اگر توزیع‌ها غیر انباشته باشند پرداخت، نکول شده در نظر گرفته خواهد شد.

مبحث ۳: بازپرداخت

خروج از سرمایه گذاری‌

اگر هیبریدی را در ASX خریداری کرده باشید، معمولا دو گزینه برای خروج از سرمایه گذاری خواهید داشت:

۱. در بازار اوراق خود را بفروشید.

۲. تا زمان سررسید صبر کنید و ارزش اسمی را به صورت نقد دریافت کنید (هرچند بعضی هیبریدهای «دائمی» تاریخ سررسید ندارند که این یعنی، هرگز لازم نیست بازپرداختی به شما صورت بپذیرد).

بعضی هیبریدها ممکن است به سایر اوراق بهادار مانند سهام عادی قابل تبدیل باشند. تبدیل ممکن است:

• به اختیار دارنده باشد.
• به اختیار ناشر (که گاهاً اوراق [قابل تغییر و تبدیل] نامیده می‌شوند) باشد.
• به صورت خودکار در هنگام وقوع رویدادهای مشخصی صورت گیرد.

تبدیل ممکن است به یک قیمت ثابت باشد یا با ارجاع به نرخ بازاری اوراق بهادار اصلی محاسبه شود.

بعضی هیبریدها را می‌توان زودهنگام یعنی پیش از تاریخ سررسید بازخرید کرد. در ادامه درمورد «رویدادهای مقرر و پیامدهای‌شان» بحث خواهد شد. اگر ناشر چالش مالی مهمی را تجربه کند بعضی از هیبریدها باید تسویه یا مستهلک شوند که در آن صورت شما بخشی یا تمام سرمایه گذاری‌ خود را از دست خواهید داد.

تنظیم مجدد هیبریدها – شرایط جدید برای هیبرید

بعضی هیبریدها یک ویژگی تنظیم مجدد دارند، به این شکل که در تاریخ «تنظیم مجدد» به ناشر، اختیار (گزینه‌ای) برای تمدید عمر هیبرید بر مبنای شرایط جدید داده می شود.

به عنوان مثال، در تاریخ تنظیم مجدد هیبرید، ناشر درصد تقسیم سود را تغییر می دهد. عموما وقتی این امر اتفاق می‌افتد می‌توانید:

• شرایط جدیدی را بپذیرید، که در آن صورت هیبرید تحت شرایط بازنگری شده به فعالیت خود ادامه می دهد.
• یا شرایط جدید را رد کنید، که در آن صورت هیبرید به سهام عادی تبدیل یا در ازای نقد بازخرید می‌شود. هرچند این امر به شرایط صدور اوراق بستگی دارد.

منبع:

Australian Stock Exchange. (ASX)